Szczerze mówiąc, nie znoszę pytań o polskie wino w typie: „Co Pan sądzi o polskim winie?”. I tak rok w rok. Co mam odpowiedzieć? Najlepiej byłoby: „A co Pan sądzi o winie francuskim (czeskim, słoweńskim, meksykańskim etc)?”. Sądzę, że jest. Jest takie i owakie, białe, czerwone, musujące. Jest drogie, ale bywa tanie. Jest pyszne, lecz bywa niepyszne. Uogólnienia w jakiejkolwiek postaci nie mają większego sensu. Lubimy je, bo ułatwiają myślenie, jednak niewiele objaśniają. Co sądzę o polskim winie? Sądzę, że we Fortecy warszawskiej u Kręglickich i Petryki odbyła się wielka degustacja połączona z jarmarkiem. Działo się. Pięknie to wyglądało, kilkudziesięciu polskich winiarzy, tłum ludzi, w większości trzeźwych, mnóstwo butelek, nieraz super etykietki, światowo jak najbardziej. Atmosfera, jaką pamiętam z najlepszych degustacji. Staliśmy się krajem także winiarskim, szybko poszło. W ćwierć wieku się porobiło. A kilka dni później trafiłem w Poznaniu na wielką degustację jednego z najlepszych polskich importerów. Vininova ma świetne portfolio, wręcz gwiazdorskie, przy czym nie są to gwiazdy holdingowe i lotniskowe, lecz, by tak rzec, gwiazdy jednostkowe. Zjechało się ich tyle, że niebo nad Poznaniem rozświeciło się na parę dobrych godzin. Sala pełna, organizacja świetna, pełna profeska, serce rosło. Fantastyczna obsada; jako Wujek Dobra Rada (czyli ten, kto swoich pieniędzy nie zaryzykuje) dodałbym tylko, że przydałyby się jeszcze wina z Santorini. To, co robi choćby Estate Argyros ze swoich wiekowych krzewów, ociera się o arcydzielność. Namawiam, tym bardziej, że w konkursie na wybitność to biel bierze górę, taki jest trend.
Na początku stulecia nasze winiarstwo (i importerstwo) raczkowało. O Romanie Myśliwcu, uznawanym symbolicznie za jego ojca założyciela mało kto wiedział. Ale degustacja jego win opisana na łamach Gazety Wyborczej rozpowszechniła jego imię. Roman przyjechał do Fortecy jako gość specjalny, honorowy, zasłużony; niemniej niż jego wiedzy o winie zazdroszczę mu włosów w ilości nieprzeliczonej; i tego nieśmiertelnego kucyka, który jest jak bicz na moją łysą pałę. Pogadaliśmy. Nie będę streszczał rozmowy, jedną tylko kwestię. Wiecie, jaka jest prawdziwa różnica między winiarzem a krytykiem winiarskim (i szerzej: zaawansowanym winomanem)? Nie to, że jeden robi wina, a drugi ocenia i często narzeka (winiarz wtedy myśli: niechby sam zrobił wino, i ma rację; kiedy czytam recenzje z moich książek, też myślę: niech no by jeden z drugim sam napisał książkę). To mianowicie, że każdy marzy o czym innym. Zapytałem Romana: czy przed zaśnięciem, kiedy już przestajesz myśleć o seksie, marzysz o wielkich butelkach, które byś chciał wypić? O petrusach, musigny i innych perłach tego świata? – Nigdy – odpowiedział Roman. – O seksie owszem. A my, krytycy, kiedy już przestaniemy myśleć o seksie? Zawsze. Co gorsza, niekiedy marzymy o nich, zanim zaczniemy śnienia o seksie.
Roman przywiózł do Fortecy swoją nową książkę. Pięknie wydaną, „101 odmian winorośli”. Jak wiadomo, ampelografia to jego konik, specjalność, całe życie. Czytam i myślę: co ja kurde wiem o winorośli? Po tylu latach? Pisania o winie? No, niezbyt dużo. Poza wszystkim innym, wiedzą, opisami, objaśnieniami bardzo podobają mi się nazwy odmian, tych mniej znanych. Każdy filolog i każdy poeta by je docenił: czy słyszeliście kiedyś o odmianie Talizman? Albo Vitis Coignetiae. Triumf Alzacji? De Chaunac? Jeśli nie, oddajcie wasz tytuł Master of Wine. Ja nie mam. Romanie Drogi, niech Ci się śni, pije i żyje jak najpiękniej. I podziel się kiedyś dokładniej obrazkami w Twojej głowie przed zaśnięciem. Dziękujemy za wszystko.