Wina z roku 2020 na razie spokojnie leżakują; można było sprawdzić przymiarki do projektu z poprzednich roczników. Na 11 win, które degustowałem, cztery obeszły się bez dosage, tylko jedno miało 9 g/l, a reszta mieściła się pomiędzy. Wygląda to wszystko obiecująco i poważnie; wina poniżej pewnego poziomu nie schodzą i mogłyby być dobrym uzupełnieniem dostępnych w Polsce musiaków robionych metodą klasyczną, gdyby ktoś z otwartych konsumentów do tych win nabrał zaufania i był gotów nie pić przez cały wieczór prosecco. To może być w przyszłości mocna pozycja wśród środkowoeuropejskich win musujących. Najbardziej przypadły mi do gustu: Vizi Pincészet Stellar Brut Nature 2017; Anonymous Pince Összhang Brut Evolution 2016 (3 g dosage); Kattra Pincészet Dionysos Brut Nature 2016; Etyeki Kúria Méthode Traditionnelle 2018 (7 g dosage). Ten ostatni producent wytwarza też bardzo dobre pinot noir. Piłem rocznik 2018; jeden z najlepszych pinotów środkowoeuropejskich za mej degustatorskiej pamięci.
Pozostańmy przy nowościach. Czyli akapit o kolejnej lokalności, która puka do drzwi uniwersalnych. Mam na myśli białą odmianę, flagową dla niewielkiego i mało znanego regionu Mór. Płyniemy na fali trendu, któremu trudno nie sprzyjać: co rusz w całej Europie wygrzebuje się z lamusa, „odkrywa na nowo” lub chociaż nagłaśnia lokalne odmiany (głównie białe), które okazują się czy mają się okazać jeśli nie rewelacją, to całkiem mocnym graczem. Wcześniej Grecja i Włochy, teraz nowa fala win białych z Douro i zwłaszcza win hiszpańskich, i to już nie galicyjskich. I tak dalej.
W Mór (Górna Panonia) do gry przystąpiła odwieczna odmiana ezerjó. Znana w całych Węgrzech, tu znalazła – taka jest wieść, ale to jeszcze jest do sprawdzenia – swoją ziemię obiecaną i ochoczą drużynę młodych winiarzy. Uprawiają różności, i chardonnay i olaszrizling, także kékfrankos i inne czerwienie, lecz image tego podregionu ma w dużej mierze tworzyć właśnie ezerjó. Podejścia są bardzo różne, od czystego inoxu, przez fermentację i starzenie w beczce po amforę. Ta ostatnia wersja smakowała mi – oczywiście – najbardziej. Choć lubię czyste wina z kadzi stalowych, mocno kwasowe, mam wrażenie, że w tym przypadku warto z ezerjó poeksperymentować; jego mocno kwasowy drive wymaga urozmaicenia czy podbudowania mniej eterycznym owocem. Te wina bardzo dobrze sprawdzą się przy stole i mieszczą się w obecnym upodobaniu do win żylet, lecz gdyby podchodzić do nich bardziej medytacyjnie, wymagałyby nieco większej sążnistości. Jeśli chodzi o „żylety”, wydaje się, że moda na nie, która wyparła maślane chardonnay i im podobne tłustości, doszła do granicy i zaczyna powoli przemijać. Podobały mi się wina z Csetvei Pince, której właścicielka Csetvei Krisztina, stawia na winifikacja wysoce nieinterwencyjną, bez żadnych dodatków; jedno z jej ezerjö dojrzewa w amforach. Widać dobrą rękę  i talent przy wszystkich wina; Krisztina ma też małą winnicę w Somló.
Czytelnicy Vinisfery dobrze znają wina węgierskie, więc na koniec tego krótkiego przeglądu już tylko parę przykładowych gromkich hurra, które wykrzyknąłem mając w kieliszku: Tokay 1956 5 p (Muzéalus bor), rok mojego odkorkowania, czyli przyjścia na świat; pozornie muzealne, ale bardzo wciąż młody i zaskakująco dobry kupaż chardonnay i pinot gris z roku 1995 od Hiltopa, czy, od drugiej, całkiem jutrzejszej strony patrząc, wina (w tym różowe) z dopiero co powstałej soprońskiej Stubenvoll Pince braci Orosz.
Chwilę temu mieliśmy pierwszego maja, dzień wszystkich pracujących, także winiarzy, więc oto bez konkluzji, najlepsze życzenia dla beczkowców, amforowców, betoniarzy, jajcarzy i stalowców. Winiarze wszystkich krajów łączcie się, aby tylko w dobrych intencjach!