Święta… Przy kominku, przy keksie babci, spoglądając przez oszronioną szybę okna, nawet najwięksi twardziele ronią łzę rozgrzewając lodowate serca kieliszkiem dobrego wina. I nic nie poradzisz. Taki czas.
Świąteczny czas warto podkreślić wyjątkowymi winami. Powodów jest kilka. Po pierwsze: pod choinką niejeden miłośnik wina chciałby znaleźć jakąś zacną, przytarganą w trudzie przez świętego Mikołaja butelkę. Po drugie: wigilijny stół, pod względem kulinarnym i rodzinnym szczególny a więc i oprawy wymaga odpowiedniej. Po trzecie: świąteczny czas to także błogostan, lenistwo i umilanie sobie życia przyjemnościami – w tym także lampką dobrego wina.
Przeglądnijmy się więc kilku winom, jest tu trochę nowości, trochę ciekawostek i zwyczajnie dobrego winiarskiego smaku. Powinno znaleźć się tu kilka propozycji, które powinny spełnić powyższe wymagania. Na początek…
Szampana i dobre wino musujące zawsze pić warto. Jako aperitif, jako towarzysz ważnych okoliczności, świąt i znakomity kompan większości dań. Także wigilijnych oraz – a jakżeby inaczej! – wszelakich sylwestrowo-noworocznych okoliczności.
(****-) Deshora DO Cava, Aranleón, Walencja, Hiszpania
importer: Zasada Import Win
Przyzwoita hiszpańska cava. Zestawienie odmian to 33,3% Macabeo, 33,3% Xarel-lo, 33,3% Parellada. Efekt – wino żywo grające w ustach owocem i kwasowością. Przynosi odświeżenie i z pewnością może dać wytchnienie zmęczonym licznymi posiłkami kubkom smakowym. Chlebowo-owocowa struktura – wyczuwalne przejrzałe jabłka i owoce egzotyczne (banany, cytryna, sok z brzoskwini) oraz bardzo delikatne nuty roślinne ( polne, białe kwiaty).
importer: wine4you
Smaczne z dobra pienistością. Szampański zestaw gron (90% Chardonnay, 10% Pinot Noir). Akcenty jabłka, świeżej gruszki i białych śliwek, trochę majaczy tu skórka chleba (kwas chlebowy?) i akcenty orzechowe. Przyjemne w piciu, żywe. Po prostu mocne OK.
Tradycyjnie…
Wigilia, karp na sto sposobów, niejako automatycznie podążamy za winami białymi, choć zawsze fundamentalną rolę odgrywać będzie tutaj sposób przygotowania potrawy. Bo mamy przecież ryby opiekane, w rozmaitych panierkach, przygotowane w galarecie, śmietanie, czy to morskie czy słodkowodne – z całym swym bogactwem smaków otwierają wielkie pole do popisów łączenia ich z winami. Dlatego chyba wina białe będą królować na naszych stołach. Z tego powodu chętnie swoje propozycje rozpocznę od żywiołowych win z Austrii a szczególnie jednego producenta, którego wina szczególnie chciałbym Państwu polecić. Cenię w nich arystokratyczny styl, czystość i perfekcję wykonania. A przy tym wielką konsekwencję i zachowanie klasy we wszystkich niemal produkowanych tam winach. Importują je do Polski firmy Wina Europy i Winoteka 13. Winiarnia Gobelsburg, bo o niej mowa, znajduje się w Kamptal w miasteczku Langenlois. Średniowieczny zamek, w którym mieści się posiadłość, był przez wieki domem wielu arystokratycznych rodzin, a w okolicach tych już od średniowiecza nad winoroślą czuwał zakon cystersów. Dziś winnicami posiadłości Gobelsburg zarządza sympatyczny Michael Moosbrugger. Moim zdaniem – jest to prawdziwy geniusz. Spod jego ręki wychodzą oszałamiające rieslingi i grüner veltlinery, ale winom czerwonym skądinąd też nie można odmówić klasy. Używa się tu beczek z lokalnego dębu i korzysta z nowoczesnego sprzętu, chociaż przy niektórych winach wykorzystuje się – z wielkim powodzeniem – XIX-wieczne metody produkcji. Z pewnością podczas świąt któreś z tych win znajdzie się na moim stole, czego i Państwu szczerze życzę.
(*****) Riesling Tradition 2004 Schloss Gobelsburg, Kamptal, Austria
importer: Vinoteka Likus
Wykonany podług wspomnianej XIX-wiecznej technologii. Stylistycznie niemal nienaganne. Wyczuwalna masa owoców, galaretka cytrynowa, ziarna słonecznika. Wino tchnie elegancją, jest lekko pieprzne, poukładane i z bardzo ładną końcówką oraz lekko pestkowym finałem. Aż skrzy się tu mineralnością. Długie. Smakowanie tego wina to naprawdę czysta przyjemność. Tylko degustować i prosić o więcej.
(*****-) Gruner Veltliner Kammerner Lamm 2005, Schloss Gobelsburg, Kamptal, Austria
importer: Vinoteka Likus
Wino z gron wyrosłych na zboczach Heiligenstein (lessy i iły). Wino jest fermentowane w dużych 27hl, starych beczkach z dębu austriackiego, stosuje się także długą macerację i częste zlewanie znad osadu. Bardzo ładne, gładkie, porządne, czysta owocowość. Jest tu trochę ananasa, bananów, kompleksowe złożenie ziół. Ekstraktywna, przyjemna struktura wina natychmiast do niego zjednuje. Cóż wrażenie, że rozpływa się ono w ustach nas nie opuszcza, co podkreśla mineralność i miła zmysłom pikantna, „zielona” końcówka. Wino z mocnym kręgosłupem, o jakim wielu kunktatorów mogło by tylko pomarzyć. Ku pokrzepieniu serc i smaku.
(*****-) Riesling Alte Reben 2004, Schloss Gobelsburg, Kamptal, Austria
importer: Vinoteka Likus
Zniewalająca czystość. Świetny, świeży profil zbudowany na owocowo-mleczno-orzechowej nucie. Eleganckie, ale dyskretne a przy tym bardzo kompleksowe. Znakomity balans miedzy owocowością a żywa kwasowością. Smagłe, przyjazne, stopniowo ukazujące swe wdzięki. Zresztą, nie ma co się rozwodzić – po prostu doskonałe wino. Najwyższy czas poczynić większe zapasy…
(****+) Chardonnay Journeys End 2003, Kumala, RPA
Zaczyna się dość typową dla chardonnay nutą – jakby lekką maślaną, nieco orzechową i oleistą, nie jest to jednak tonacja nachalna czy zbyt ciężka w aromacie, raczej zachęcająca. Wino pokazuje swą prawdziwą twarz dopiero w drugim etapie degustacji. Po spróbowaniu ujawnia dyskretną elegancję, zjednującą zmysły lekkość, kunszt i wykwintność. Bardzo ładnie i delikatnie ułożony profil owocowy, miękkie złożenie kwasów i delikatne, jakby kremowe tło ukazują naprawdę stylowe wino.
Nieźle skrojone sauvignon blanc. W kieliszku jest radośnie i żywo. Wyczuwalne akcenty świeżych, „zielonych” owoców: jabłko, agrest, papaja, trochę zielonych liści. Przyjemnie, nawet zwiewnie. Wino ładnie i konsekwentnie się rozwija, jest orzeźwiająco, ten sauvignon prezentuje po prostu antydepresyjny, żwawy styl. Jeśli przyjdzie do Was zmęczony rozdawnictwem św. Mikołaj – tym winem będziecie mogli postawić go na nogi.
Importer: 101 win
Pychota. Jędrne i czyste. Owoce i zioła złożone na mineralno-piskowych klimatach. To klasyczny austriacki typ, któremu wielbiciele austriackich Grünerów Veltlinerów z pewnością z oddaniem złożą hołd. I wcale się nie dziwię. Jest to markowa i koronkowa robota.
(***) Pinot Grigio Vampire 2004, DOC Recafl, Provinum, Rumunia
Importer: Wine Direct
Trawiasta, lekko zielona nuta plus delikatny powiew owoców cytrusowych. W ustach układa się bez większej finezji, ale przyjemnie. Nie są to najwyższe rejestry, ale mimo to jest to wino interesujące. Wino dla początkujących i amatorów nieskomplikowanych układów degustacyjnych. Jest miękko, przystępnie i za dobrą cenę.
Ku przypomnieniu
Teraz kilka ciekawych win ze Słowenii, która nie wiedzieć czemu jest nieco u nas zapomniana. Styl win, klasa producentów czynią go naprawdę interesującym winiarskim krajem. Wina nierzadko budzą kontrowersje, nierzadko trudne i wymagające w interpretacji przez to niebywale intrygujące. Dlatego cieszy, że niektórzy importerzy decydują się na zaprezentowanie tych win na naszym rynku przez co możemy przy stole podyskutować nad złożonością winiarskiego świata.
(*****-)Terra Rossa 2000, Čotar, Kras, SłoweniaJedno z najpoważniejszych win Ćotara. Niefiltrowane. Intensywny brunatno-wiśniowy kolor, chłopsko-ziemiste, trochę zwierzęce i nuty stajenne, końska skórzasta nuta. Jest to bez wątpienia oryginał spoczywający przez 5 lat w beczkach z dębu francuskieo i które wcale nie stępiły mu siły wyrazu. Intensywne, z żywa kwasowością i taninami niedojrzałej wiśni. Nie jest to pospolity gość. Raczej charakterniak i oryginał. Słowem – mocarz na waszym stole.
Rzekłbym: maślano-rumiankowe, trochę wosku, kwiatów, ładna intensywność i czystość. W ustach dobre, żywe, z miłym akcentem mineralno-kwasowym. Nuty łąkowe, kwiatów polnych, bardzo delikatny akcent ziołowy i owoców cytrusowych (cytryna). Średnio intensywne, ale dość przyjemne. Dość długo i konsekwentnie się rozwija dając niezły finał, który ponownie przywołuje akcenty cytrusowo-ziołowe. Dobre, choć mogłoby być odrobinkę pełniejsze.
Ładny zachęcający, slomkowy kolor. Aromat przejrzałego jabłka, masła, troszkę alkoholu a także akcent starej piwnicy, tynku akcenty utlenienia. W ustach lekko palące, pestkowe jakby „gliniaste” ze szwendającą się gdzieś po bokach nutką starego porto. Jest nieco egzotyczne, skórkowe i chlebowe. Wino które niekoniecznie wszystkim musi się spodobać, bo w ustach układa się na lekko nietypowej, może nawet kontrowersyjnej nucie, po Malgasji oczekuje się bowiem więcej owocowego, miękkiego charakteru. Wydaje się jednak, że w odważnej kompozycji z panierowaną smażoną rybą może wyjść z tego niezłe zestawienie.
Na czerwono
Wina, które sprzyjać będą bardziej intensywnym posiłkom, rozmowom przy kominku i w ogóle świątecznemu rozpasaniu kulinarnemu.
(****) Gran Sangre de Toro 2001, Penedes, Hiszpania
importer: Piwnica Wybornych Win
Soczysty, delikatnie wybrzmiały ale ciągle giętki owoc, w tle nuty lekko korzenne. Sporo wiśni, czarnej porzeczki, konfitury. Ma pewien rozwinięty, stateczny i kompleksowy rys, który nadaje mu szlachetności. Wino stosunkowo łatwe interpretacyjnie, przyjemne w piciu, otwarte i szczere w swym wyrazie. Powinno zadowolić większość członków rodziny. Z wyjątkiem dzieci oczywiście.
(****+) Masciarelli Montepulciano d`Abruzzo 2001 Marina Cvetic, DOC Montepulciano d`Abruzzo, Włochy
importer: 101 win
Jeden z wielkich producentów z Abruzji. Wino bardzo soczyste, lekko korzenne ze wspaniałymi nutami lasu, ściółki i trufli. Znakomicie zbalansowane, intensywne. Będzie znakomitym towarzyszem wielu powigilijnych, mięsnych dań. Delikatna drapieżność tanin dodaje mu wdzięku. Poza tym warto zapoznać się ze znakomitą interpretacją tej typowej dla Abruzji odmiany. Butelka kryje jej klasyczną ekspresję.
(****+) Barbera d’Alba 2002, Mateo Correggia, Piemont, Włochy
Soczysta, wdzięcząca się do podniebienia Barbera, ale zachowująca charakter. W nosie i ustach miękki, przyjazny owoc na konfiturowo-alkoholowym tle. Wyczuwalne akcenty pralinek, zmacerowanych wiśni i suszonej papryki. Uczciwe zrobione wino.
(*****-) Amadis 2000, DOC Priorato, HiszpaniaOto materiał, z którego skrojono ten całkiem eleganckigarnitur:25% garnacha, 25% cariñena, 25% cabernet sauvignon, 15% syrah, 10% merlot. Wyłazi tu fajna siła koncentracji – wino posiada pewną początkową zwięzłość, która jednak przyjemnie rozwija się niosąc fajną paletę smakowych barw. Nuty korzenno-fiołkowe, a także smoła, asfalt w tle. Dobitna nuta owoców – czarnej porzeczki, czarnego bzu, tarniny i borówek.
To wino to solidny, pieprzny gość, który powinien zawitać w waszym domu. Jego autor Enrique Mendoza to prawdziwa gwiazda Alicante, winiarz z ideą i pomysłem na uprawę winorośli i produkcję wina. Tutaj prezentuje wino bardzo zwarte, złożone, pikantne, ale nie pozbawione gładszego sznytu i przystępności. W nosie ujawniają się wyraziste nuty wiśni, czarnej porzeczki, jeżyn, a także czarnego pieprzu, papryki, atramentu. Wszystko rasowe i bardzo solidne. Pozostawia dobre wspomnienie.
(***+) Malbec Colección 2004 Cafayate, Michel Torino, Salta, Argentyna
importer: Zasada Import Win
Przyzwoity, argentyński malbec, z porządnym owocem – zaakcentowana nutka waniliowa i drewniana. Porządnie sprofilowane garbniki, wszystko na swoim miejscu, wino wniesie trochę nowoświatowej poprawności w świąteczne klimaty.
Przy kominku, przy keksie babci, spoglądając na zmrożoną szybę okna, twardziele koją zmysły odrobiną wyrafinowanej słodyczy. Tutaj znowu dwie propozycje z Austrii. I jeszcze raz Schloss Gobelsburg, bo naprawdę warto.
(*****-) Gruner Veltliner TBA 2004 Schloss Gobelsburg, Kamptal, Austria
importer: Vinoteka Likus
Świetnie i stylowo. Same superlatywy. Miód, orzechy, figi, suszone morele, pigwa, skórka cytryny, syrop klonowy i wiele, wiele innych tonacji. Wino występuje w naprawdę perfekcyjnie skrojonym garniturze.
importer: Vinoteka Likus
I temu winu niewiele brakuje do doskonałości. Znowu cała rozłożysta gama suszonych i kandyzowanych owoców, tonacje miodowe i soku z owoców egzotycznych z dalekimi echami ziół. Doskonale zrównoważone, pełne. Ambrozja na skołatane nerwy.
Trochę nietypowa (dlatego nie punktuję), ale arcyciekawa propozycja. Wino aromatyzowane, powstałe na bazie znakomitego Barolo, macerowane na kompozycji ziół i korzeni na tradycyjny piemoncki sposób. W ustach wyraźna chininowo-ziołowa nuta, lekko gorzkawe, likierowo-korzenne. Całość smaku może zaskoczyć nie przygotowanych na taką niespodziankę. Wino jakby prosto z apteki, ale jak wspaniale gra z dobrą gorzką czekoladą!
