Przedstawiamy trzecią i ostatnią część opracowania Romana Myśliwca dotyczącego – najlepszych jego zdaniem – odmian winorośli do uprawy w Polsce. Tym razem rzecz dotyczy odmian deserowych. Wśród propozycji Autora znalazły się między innymi: kristaly, nero, palatina, einset seedless i inne. Czy lista wyczerpuje możliwości? Zapewne nie. Zachęcamy do komentarzy.
Przedstawiamy trzecią i ostatnią część opracowania Romana Myśliwca dotyczącego – najlepszych jego zdaniem – odmian winorośli do uprawy w Polsce. Tym razem rzecz dotyczy odmian deserowych. Wśród propozycji Autora znalazły się między innymi: kristaly, nero, palatina, einset seedless i inne. Czy lista wyczerpuje możliwości? Zapewne nie. Zachęcamy do komentarzy.
Alden – (Schuyler x Grosse Guillaume) – późniejsza odmiana hodowli amerykańskiej. Grona są średniej wielkości, rzadziej duże, luźne. Jagody duże, kulisto-elipsoidalne, czerwonogranatowe z popielatym nalotem woskowym na powierzchni, dojrzewają w pierwszej dekadzie października. Miąższ mięsisto-soczysty, o charakterystycznym „landrynkowym” („muszkatowo-lisim”) posmaku, smaczny.
Ze względu na silny wzrost krzewy wymagają form bardziej przestrzennych. Plenność wysoka. Odporność na choroby średnio wysoka – może wymagać podstawowej ochrony przeciwko mączniakowi rzekomemu. W wilgotne lata owoce mogą być także porażane przez szarą pleśń. Wytrzymuje mrozy do -25°C. Odmiana o wysokich walorach dekoracyjnych – bardzo duże, ładne liście, jesienią przebarwiają się na piękny żółtopurpurowy kolor.
Arkadia – synonim Nastia – (Mołdowa x Cardinal) – odmiana ukraińska. Pora dojrzewania owoców wczesna. W cieplejsze lata okazałe owoce dojrzewają już na przełomie sierpnia i września.
Grona duże lub bardzo duże, średnio zwarte, atrakcyjne. Jagody duże, o oryginalnym jajowatym kształcie, jasnożółte. Miąższ zwarty, mięsisty, bardzo smaczny. Plenność krzewów bardzo wysoka. Należy silnie redukować plonowanie pozostawiając na każdym z pędzie tylko jedno grono, a na całym krzewie maksymalnie 4-5 kg owoców. Wtedy owoce mają odpowiednią zawartość cukru.
Wytrzymałość na mróz i odporność na choroby grzybowe niezbyt wysoka. Krzewy powinny zimować pod przykryciem. Jedna z najlepszych odmian do uprawy towarowej pod osłonami.
Einset Seedless – (Fredonia x Canner) – beznasienna odmiana amerykańska. Pora dojrzewania owoców wczesna. Dość podatna na mączniaka rzekomego, na pozostałe choroby wystarczająco odporna. Spośród znanych w Polsce odmian beznasiennych najbardziej wytrzymała na przemarzanie. Krzewy wytrzymują mrozy do ok. -27°C. Grona średniej wielkości stożkowato-cylindryczne. Jagody również średniej wielkości, kuliste, różowe. Plenność krzewów średnia.
Miąższ soczysty, bardzo słodki, smaczny, o posmaku truskawkowo-malinowym. Ze względu na silniejszy wzrost w cieplejszych rejonach kraju odmiana może być wykorzystywana do pokrywania przestrzennych konstrukcji ogrodowych.
Kodrianka – (Mołdowa x Marszalskij) – również odmiana mołdawska. Pora dojrzewania owoców wczesna. Grona duże, stożkowate. Pod osłonami grona bardzo duże, o masie często przekraczającej 1 kg. Jagody duże, o kształcie jajowatym, granatowe. Z powodu złego zawiązywania owoce są bardzo często nierównej wielkości, o znacznym udziale jagód zdrobniałych. Zdarza się to częściej w uprawie polowej. Skórka mocna, miąższ zwarty, bardzo smaczny, o przyjemnym czekoladowym posmaku.
Krzewy wytrzymują mrozy do -22°C i są średnio wrażliwe na mączniaka rzekomego. Pod osłonami owoce mogą być porażane przez szarą pleśń.
Kristály – (Alföld 100 x Seyve-Villard 12-375) – odmiana hodowli węgierskiej. Owoce dojrzewają bardzo wcześnie, często już w sierpniu. Jest to jedna z najwcześniejszych odmian deserowych do uprawy polowej.
Grona średniej wielkości, jagody również średniej wielkości, kuliste, jasnożółte. Miąższ zwarty, słodki, smaczny. Plenność krzewów wysoka. Krzewy wykazują wysoką odporność na mróz (do -25°C) oraz mączniaka rzekomego. Są niestety dość podatne na szarą pleśń. Odmiana silnie atakowana przez przędziorki.
Muskat Bleu – synonim Aromato – (Garnier 15/6 x Seyve-Villard 20-347) – odmiana szwajcarska. Wzrost krzewów umiarkowanie silny, plenność dobra. Mrozowytrzymałość krzewów do ok. -24°C. W stosunku do innych odmian deserowych pochodzenia wschodniego, wyraźnie odporniejsza na choroby grzybowe.
Grona zazwyczaj średniej wielkości. Jagody średniej wielkości, elipsoidalne.
Miąższ średnio zwarty, o przyjemnym posmaku muszkatowym, bardzo smaczny.
Nero – (Seyve-Villard 12-375 x Gárdonyi Geza) – odmiana pochodzi z Węgier. W cieplejsze lata owoce dojrzewają już w drugiej połowie sierpnia. Grona zazwyczaj są średniej wielkości, stożkowato-cylindryczne, średnio zwarte. Jagody średniej wielkości, kulisto-elipsoidalne, granatowe. Miąższ delikatny, słodki, bardzo smaczny. Plenność krzewów dobra.
Wytrzymałość na mróz raczej niska (do -20°C), dlatego krzewy powinny zimować pod przykryciem. Odporność na choroby średnia. Odmian ceniona za względu na smak owoców.
Palatina – synonim Prim – (Seyve-Villard 12-375 x Królowa Winnic) – odmiana hodowli węgierskiej, bardziej znana w Polsce pod nazwą Prim. Owoce dojrzewają wcześnie, zazwyczaj w pierwszej dekadzie września. Plonuje regularnie i obficie. Grona średniej wielkości, rzadziej duże, stożkowato-cylindryczne, średnio zwarte. Jagody średniej wielkości do dużych, kulisto-elipsoidalne, bursztynowożółte.
Miąższ średnio zwarty, kruchy, bardzo smaczny, o wyraźnym muszkatowym posmaku. Wytrzymałość na mróz do -22°C. Średnio wrażliwa na choroby grzybowe.
Perła Zali – (Seyve-Villard 12-375 x Perła Czabańska) – odmiana znana w Polsce od dość dawna. Owoce dojrzewają wcześnie, zazwyczaj do połowy września. Grona średniej wielkości do dużych, stożkowate, luźne. Jagody średniej wielkości, kulisto-elipsoidalne, żółtozielone. Odmiana ma fizjologiczny defekt zapylania, dlatego grona mają duży udział jagód zdrobniałych.
Miąższ jest średnio zwarty, smaczny, ze słabym muszkatowym posmakiem. Wzrost krzewów silny. Plenność dobra. Odporność na choroby grzybowe średnio wysoka. Wytrzymuje mrozy do -22°C.
Schuyler – (Zinfandel x Ontario) – znana w Polsce odmiana pochodzenia amerykańskiego. Owoce dojrzewają wcześnie, często już na przełomie sierpnia i września. Grona średniej wielkości, rozgałęzione, stożkowato-cylindryczne, średnio zwarte. Jagody średnicy ok. 15 mm, kuliste, granatowe z jasnopopielatym nalotem woskowym na powierzchni. Miąższ soczysty, słodki, o neutralnym smaku. Skórka jest dość twarda, kwaskowata.
Krzewy są podatne na mączniaka rzekomego i potrzebują 2-3 oprysków podczas wegetacji. Wytrzymałość na mróz do -24°C. Wzrost krzewów silny. Plenność bardzo wysoka.
V 64035 – (Alden x JS 23-416) – selekcja kanadyjska o średnio późnej porze dojrzewania owoców. Plenność krzewów bardzo wysoka, wzrost umiarkowanie silny. Grona i jagody duże, jasnozielone, o atrakcyjnym wyglądzie. Smak owoców dobry, ale jednak z wyczywalnymi cechami Labrusca – nieco galaretowaty miąższ, słabo zrośnięty z twardą skórką. Mrozowytrzymałość oraz odporność na choroby krzewów średnio wysoka.
Do uprawy w cieplejszych rejonach Polski, najlepiej pod ciepłymi ścianami i murami.
V 68021 – (Festivee x Illinois 5-1) – selekcja kanadyjska o wczesnej porze dojrzewania owoców. Wzrost krzewów silny, plenność wysoka. Grona średniej wielkości do dużych, luźne. Jagody duże, kulisto-elipsoidalne, jasnoróżowe, słodkie, smaczne, ale z wyczuwalnym posmakiem Labrusca. Mrozowytrzymałość krzewów do -25° C. Dość podatna na mączniaka rzekomego, na pozostałe choroby wystarczająco odporna.
W najcieplejszych rejonach Polski może być uprawiana również w przestrzennych formach (pergole, trejaże, altany, wysokie ściany), bez konieczności okrywania krzewów na zimę.
Wostorg – (Zaria Siewiera x Dolores) x Ruskij Rannij – odmiana pochodzenia rosyjskiego. Pora dojrzewania owoców bardzo wczesna, plenność krzewów wysoka. Grona średniej wielkości do dużych, stożkowate, rozgałęzione, luźne. Jagody duże, kulisto-elipsoidalne, jasnożółte z brązowym rumieńcem od nasłonecznionej strony.
Miąższ średnio zwarty, bardzo smaczny, z delikatnym muszkatowym posmakiem. Krzewy wytrzymują mrozy ok. -24°C. Odporność na choroby podwyższona. Odmiana jest silnie atakowana przez przędziorki.
© Tekst i zdjęcia: Roman Myśliwiec, Winnica Golesz
Tekst poświęcony odmianom białym znajdziesz tutaj, odmianom czerwonym tutaj.
Inne teksty Autora dotyczące uprawy winorośli w Polsce tutaj, tutaj i tutaj.
