Szklanka do piwa to najważniejszy element rytuału serwowania. Dobrze dobrana szklanka, pokal czy kufel sprawi, że piwo ukaże nam swoje najlepsze cechy – wszystkie smaki i aromaty będą dobrze zgrane i zbudują idealny profil smakowy. A jeżeli wybierzemy szklankę przypadkowo…?
Szklanka do piwa to najważniejszy element rytuału serwowania. Dobrze dobrana szklanka, pokal czy kufel sprawi, że piwo ukaże nam swoje najlepsze cechy – wszystkie smaki i aromaty będą dobrze zgrane i zbudują idealny profil smakowy. Jeżeli jednak wybierzemy szklankę przypadkowo, istnieje ryzyko, że zamiast cieszyć się smakiem dobrego piwa, otrzymamy coś co być może nie będzie złe, jednak na pewno nie odkryje całego swojego sensorycznego potencjału. Jak zatem dobrać szklankę odpowiednią do piwa ? Czy istnieją jakieś zasady, czy może kształt szklanki to tylko design i wyobraźnia projektanta ? Chociaż nie wszyscy o tym wiedzą, prawda jest taka że liczba typów szkła do piwa znacznie przewyższa wszystkie kieliszki, pokale i szklanki do wszystkich pozostałych alkoholi razem wziętych. Jak się w tym połapać ? Oto skrócony przewodnik po piwnych naczyniach…
1. Klasyczny Lager
Gatunek ten serwujemy w prostych lub rozszerzonych lekko szklankach z cienkiego szkła. Lager pachnie jednoznacznie chmielem i słodem dlatego szklanka nie musi zwężać się tulipanowo ku górze by kumulować ulotne aromaty. Cienkie szkło sprawia, że podczas picia piwo przelewając się przez rant szklanki musuje delikatnie podkreślając cechy orzeźwiające, bardzo istotne dla tego gatunku.
2. Weissbier
Piwo pszeniczne posiada wiele cech, które warunkują dobór odpowiedniego kształtu szklanki. Piwa tego typu doskonale się pienią, ich piana zaś to ważny element wizualny piwa. Dlatego szklanki do stylu Weissbier mają rozszerzoną czaszę w górnej części szklanki, tworząc efektowną kulę z piany wieńczącą piwo. Zwężenie na górze szklanki kumuluje aromat, dzięki czemu jeszcze intensywniej odczuwamy nuty bananów, goździków i gumy balonowej typowe dla tego gatunku piwa.
3. Ale
ALE to angielskie piwo górnej fermentacji o zdecydowanym, silnym bukiecie. Owoce, chmiel, karmel i alkohol to tylko niektóre z nich. Tak aromatyczne piwa podaje się w prostych, otwartych szklankach z grubego szkła. Aromat uwalnia się wtedy całą powierzchnią szklanki i cieszy zmysły złożoną kompozycją. Grube szkło z jakiego wykonana jest szklanka nie powoduje dodatkowego wysycania podczas picia, dzięki czemu ALE jest stonowany i angielsko – spokojny w smaku.
4. Schwarzbier
Schwarzbier nazywany jest piwem deserowym dzięki swoim kawowo – słodowym nutom. Jest pełen aromatów, dlatego podajemy go w kielichu, który można podgrzać dłonią. W zależności od upodobań możemy trzymać go delikatnie za stópkę i pić zimnego jak mrożoną kawę, lub objąć i podgrzać delikatnie by poczuć orzechy, toffi i kakao. Delikatne rozszerzenie na górze kielicha pozwala eksponować kremową i gęstą pianę.
5. Piwa owocowe (np. Kriek)
Piwa owocowe to idealne letnie orzeźwiacze, których głównymi cechami są lekkość smaku, przyjemny aromat i umiejętność gaszenia pragnienia. Dlatego szklanki do tych piw, najczęściej przypominają te do long drinków. Fantazyjne przewężenia i zdobienia oraz delikatna forma nadają piwu elegancką oprawę i sprawiają, że nawet miłośnicy kolorowych drinków skłaniają się latem ku piwom owocowym. Co ważne, piwa owocowe jak belgijski kriek podaje się mocno schłodzone, dlatego najczęściej pokale w jakich je serwujemy posiadają stopkę – dzięki której delikatnie trzymamy szklankę i nie ogrzewamy piwa.
(graf. grub.gunaxin.com)
6. Pilzner Bohemski
Pilzner to jedno z niewielu piw, które w zależności od okazji wymagają różnych naczyń. Jeżeli chcemy delektować się bogatym aromatem pilznera i docenić jego bursztynowy kolor, wybieramy wąskie delikatnie zwężane ku górze szklanki, które pozwalają stopniowo uwalnić się aromatom chmielowym, słodowym i estrowym. W sytuacji zaś, gdy mamy ochotę po prostu napić się doskonale goryczkowego piwa i poczuć prawdziwą radość piwosza, pijemy go z solidnego kufla z grubego szkła. Pewny chwyt za ucho, szeroka czapa piany i uderzenie zapachu chmielu sprawi, że poczujemy klimat czeskiej gospody.
7. Stout
Ten kto pił stouta wie, że nie sposób oprzeć się jego kremowej, gęstej pianie i czarnej, głębokiej barwie. Właśnie te walory piwa determinują rodzaj szklanki w jakiej serwujemy ten gatunek. Szeroka, dość ciężka z rozszerzoną górną częścią szklanka sprawia, że barwa stouta nabiera jeszcze większej głębi a piana układa się w wysoką koronę wieńcząc piwo. Duża średnica szklanki powoduje jednocześnie uwalnianie aromatów kawy i gorzkiej czekolady, które są domeną tych irlandzkich piw górnej fermentacji.
8. Marcowe
Ten styl piwa to mocniejsza odmiana lagera. Piwo jest bursztynowe, trochę alkoholowe, karmelowe i zdecydowanie chmielowe. Szkło do marcowego wynika bardziej z okazji w jakiej pijemy to piwo niż z profilu smakowego. Marcowe bowiem to piwo warzone w marcu by po kilkumiesięcznym dojrzewaniu było gotowe na słynny niemiecki festiwal czyli Octoberfest. Tam przy drewnianej ławie, w towarzystwie kiełbas i żeberek tylko ciężki kufel zdaje egzamin.
9. Trapist
Trapist to przedstawiciel belgijskiej odmiany ALE czyli piwo górnej fermentacji. Jest to jednak piwo szczególne, gdyż powstaje tylko w kilku miejscach na świecie. Są to beligjskie ( oraz jeden holenderski) browary należące do zakonu Trapistów, w których mnisi warzą piwo. Powstają tam niezwykle bogate, aromatyczne piwa o wysokiej zawartości alkoholu. Szkło do tego piwa częściowo opiera się na legendzie, i odwzorowuje kształt Świętego Graala, częściowo zaś przypomina kielich do koniaku co jest już cechą praktyczną . Po prostu kształt szklanki ułatwia podgrzewanie szklanki ręką co sprzyja powolnemu odkrywaniu bukietu tego piwa.
10. Bock
Niemiecki gatunek piwa BOCK (czyli po polsku Koźlak), to piwo o wysokiej pełni smaku i przepięknej, ciemnobursztynowej barwie z miedzianym połyskiem, z którą kontrastuje kremowa piana. Podkreślenie barwy tego piwa to cel piwowarów, dlatego szklanki dedykowane temu stylowi to symetryczne, tulipanowe pokale na stopce. Ten rodzaj szkła doskonale łączy dostojny, ciężki profil aromatyczny piwa z głęboką barwą, która iskrzy się w pokalu krystaliczną klarownością.
Wymienione gatunki to rzecz jasna tylko mały wycinek piwnego świata. Każdy z pozostałych prawie 100. gatunków to osobna historia na temat smaku, aromatu i oczywiście sztuki serwowania. Zjawisko kultury piwa opiera się na znajomości tychże zasad i świadomej konsumpcji różnych gatunków piwa w sposób pozwalający docenić wszelkie jego zalety. Zapraszamy zatem do wspólnej eksploracji piwnego świata i kreowania kultury piwa.
Tekst: Maciej Chołdrych
O Autorze: Maciej Chołdrych – absolwent wydziału Technologii Żywności i Żywienia na Akademii Rolniczej w Poznaniu. W latach 1997 – 2008 szef panelu degustacyjnego i koordynator struktur związanych z zarządzaniem jakością sensoryczną w Kompanii Piwowarskiej S.A. oraz członek międzynarodowego panelu degustacyjnego SABMiller Europe. Od stycznia 2009 właściciel firmy Piwoznawcy, zajmującej się niezależnym kreowaniem kultury piwa oraz usługami doradczymi dla branży piwowarskiej. Autor wielu programów szkoleniowych dla degustatorów. Prekursor tzw. sensoryki medialnej, polegającej na wykorzystywaniu cech sensorycznych do kreowania wizerunku marki. Stały współpracownik magazynów „Rynki Alkoholowe”, „Przemysł Fermentacyjny i Owocowo – Warzywny”, „Agro Gazeta”, członek rady programowej magazynu „Agro-Przemysł”.
Tekst ukazał się wcześniej w Rynkach Alkoholowych
